Nauczycielka, działaczka społeczna. Urodziła się 17 maja 1876 r. w Koninie, w zamożnej, mieszczańskiej, ewangelickiej rodzinie pochodzenia czeskiego.
Była córką Jana Peczke (Petschke) i Emilii z domu Domnik. Ukończyła Gimnazjum Żeńskie w Kaliszu, dwa lata studiowała w Instytucie Kształcenia Nauczycieli Szkół Średnich w Petersburgu.
W 1894 r. uzyskała patent nauczycielki domowej z prawem nauczania języka polskiego, francuskiego, niemieckiego, geografii, historii i arytmetyki.
W latach 1897–1901 uczyła na pensji Heleny Semadeni w Koninie. Po przeniesieniu pensji Semadeniowej do Kalisza, kontynuowała pracę nauczycielki na pensji Janiny Komornickiej (w latach 1901–1905 oraz 1908–1913). W 1904 r. wyszła za mąż za Teodora Esse, notariusza, urodziła dwóch synów; Janusza i Feliksa. Janusz zginął w młodym wieku w nurtach Warty, czego Stefania nigdy nie przebolała, co spowodowało, że drugiego z synów traktowała bardzo chłodno.
Feliks Teodor Esse (1906-1979) studiował na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej, następnie Politechniki Warszawskiej. Po ukończeniu studiów podjął pracę w Zakładach Ceramicznych koło Ożarowa Mazowieckiego.
Od 1935 roku pracował w Politechnice Warszawskiej. W czasie II wojny światowej działał jako członek AK, brał udział w Powstaniu Warszawskim, następnie więziony w stalagu XI A Altengrabow – Kommando 639/2 Osterwick.
W 1968 roku przyznano mu tytuł profesora zwyczajnego, związany był z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie.
Stefania Esse od 1915 uczyła języka niemieckiego i francuskiego w męskiej Szkole Handlowej. Placówka ta powstała z inicjatywy obywateli konińskich, dzięki zliberalizowaniu polityki oświatowej władz rosyjskich po rewolucji w 1905 r. i możliwości tworzenia szkół o charakterze zawodowym, w których językiem wykładowym był język polski.
Jedną z członkiń grupy założycieli Szkoły Handlowej była Zofia Urbanowska, pisarka. Zakładem zarządzała Rada Właścicieli, przykładając dużą wagę do doboru personelu pedagogicznego, wymagano od nauczycieli profesjonalizmu oraz zaangażowania społecznego.
Po odzyskaniu niepodległości szkołę przekształcono w Gimnazjum Humanistyczne Męskie. Stefania Esse uczyła zarówno w tej szkole, jak i w Gimnazjum Żeńskim im. Królowej Jadwigi.
W czasie I wojny światowej należała do żeńskiego ugrupowania Polskiej Organizacji Wojskowej – tajnej organizacji wojskowej powstałej z inicjatywy Józefa Piłsudskiego.
Przez całe życie aktywnie uczestniczyła w lokalnych inicjatywach społecznych, przynależała do kilku organizacji: Towarzystwa Ratowania Tonących, Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Konińskiego Towarzystwa Wioślarskiego, które zajmowało się krzewieniem kultury fizycznej i sportu, brała udział w organizacji licznych obchodów rocznicowych i imprez patriotycznych, występowała w przedstawieniach amatorskich.
W 1933 przeszła na emeryturę, ale powróciła do nauczania w czasie okupacji, prowadząc tajne komplety. W Koninie Stefania Esse była znana również jako właścicielka największej i najbardziej reprezentacyjnej (przed wojną) kamienicy w mieście.
Zmarła 25 grudnia 1959 roku, pochowana została na cmentarzu ewangelickim w Koninie.
Jedna z tablic pamiątkowych wiszących w szkole jest poświęcona między innymi Stefanii Łucji Esse.
Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków I LO w Koninie
Stefania Łucja Esse
Feliks Teodor Esse
Janusz Esse
